بیماری سی پی یا فلج مغزی
سی پی یکی از اختلالات رایج نورولوژی در دوران کودکی میباشد. این اختلال میتواند منجر به مشکلات حرکتی، ذهنی یا گفتاری در کودک بشود. اغلب اختلالات سی پی میتوانند با کاردرمانی و گفتاردرمانی کنترل شده یا عوارض آن کاهش پیدا کند. این اختلال میتواندبخش کوچکی از زندگی یک کودک یا تمام جنبه های زندگی یک کودک را تحت شعاع قرار دهد. در این مقاله سعی میکنیم تا بخشی از مشکلاتی که این کودکان سی پی با آن سر و کار دارند را بیان کنیم.
سی پی یا فلج مغزی چیست
سی پی یا فلج مغزی یکی از اختلالت دوران نوزادی میباشد. این اختلال ممکن است در قبل از تولد یعنی هنگامی که کودک متولد نشده به وجود بی آید یا در هنگام تولد و در مواقعی که کودک در هنگام تولد به دلایل مختلفی مانند نرسیدن اکسیژن به آن دچار مشکلاتی میشود مبتلا شود. همچنین به دلایلی که در بعد از تولد ممکن است دچار مشکلات مغزی شود میتواند باعث به وجود آمدن این اختلال شود. به صورت کلی هر عاملی که باعث به وجود آمدن مشکلاتی در مغز تکامل نیافته که باعث به وجود آمدن مشکلات حرکتی می آید را سی پی را فلج مغزی میگویند. این اختلال یا عارضه میتواند همراه با مشکلا گفتاری یا ذهنی یا هردو باشد. این اختلال میتواند شدت های مختلفی از یک اندام تا تمامی اندام ها و سر و گردن نیز باشد.
درمان سی پی
درمان این اختلال دارای مراحل و روش های مختلفی میباشد. اولین مرحله ی این درمان درمان های پزشکی برای کنترل این علائم میباشد. پایدار کردن علائم کودک در بدو تولد یکی از مهمترین روش های درمانی در ابتدای این اختلال میباشد. بعد از پایدار شدن شرایط کودک بنابر صلاح دید پزشک جلسات کاردرمانی و گفتاردرمانی برای کودکان برگزار میشود. این جلسات در ابتدا با ارزیابی درمانگر مربوطه آغاز و جلسات درمانی ادامه پیدا میکند. سپس درمانگر ممکن است برای نتیجه گیری بهتر کودک در منزل تمریناتی را به پدر یا مادر کودک دهد. این تمرینات حتما باید تحت نظر کاردرمان یا گفتاردرمان در منزل انجام شود و احتیاطات لازم برای آن در نظر گرفته شود. جلسات کاردرمانی و گفتاردرمانی میتوان گفت که مهمترین درمان های کودکان سی پی بعد از مرخص شدن از بیمارستان میباشند. بنابراین در صورت صلاحدید پزشک بعد از مرخص شدن درمان های لازم را برای کودک خود پیگیری کنید.
علائم سی پی خفیف در کودکان
علائم بیماری سی پی در کودکان حدودا در سنین بین ۲ تا ۳ سالگی اتفاق می افتد.
تاخیر در مراحل رشد حرکتی کودک در زمان افزایش سن کودک. مثلا در سنی که یک کودک به صورت نرمال باید بتواند گردن خود را کنترل کند و نیوفتد این کودکان قادر به انجام آن نمیباشند و به دلایل مختلفی مثل ضعف یا اسپاسم دیگر عضلات دخیل در این کار نمیتوانند این کار را انجام دهند.
ضعف در عضلات که آن را صورت لاغر شدن بیش از اندازه دست پا خود را نشان میدهد و دست پای کودک بسیار لاغر میشود.
اسپاسم و سفتی در گرو های مختلف عضلات که باعث اختلال در جرکت میوشند و یا شلی بیش از اندازه در گروه های مختلف عضلات
انجام حرکاتی غیر ارادی توسط کودک که میتواند ناشی از رفلکس های مختلف مغزی باشد که میتواند حرکات ناخودآگاه را در کودک به وجود آورد.
- شلی عضلات که البته از سفتی بسسیار کمتر میباشند.
- نشانه های دیگر کودکان فلج مغزی
- مشکلاتی در گفتار این کودکان که میتواند دلایل مختلفی نیز داشته باشد.
- آبریزش آب دهان که میتواند به دلایل ضعف در عضلات باشد.
- مشکلاتی در بلع کودک که میتواند به دلایل ضعف یا اسپاسم در عضلات باشد.
- مشکلات گوارشی مثل رفلکس های معده.
- مشکلاتی در خواب کودک.
- مشکلات ساختاری در کمر کودک که میتواند منجبر به انحرافاتی در کمر یا پای کودک یا هر قسمتی دیگر از بدن کودک بشود.
- تشنج
- مشکلات ذهنی که در یاد گرفتن موضوعات مختلف کودک اختلالاتی را ایجاد میکند.
کاردرمانی در کودکان فلج مغزی
همانطور که گفته شد مهمترین درمان کودکان سی پی یا فلج مغزی کاردرمانی و گفتاردرمانی میباشد. در کاردرمانی با ارائه ی تمرینات کششی جلوی بدشکلی در عضلات را میگیرد. تمرینات کششی در کودکان فلج مغزی که دچار سفتی در عضلات میباشند یکی ار مهمترین درمان ها در این کودکان میباشند. تمرینات تقویتی نیز برای عضلاتی که دچار ضعف شده اند نیز یکی از مهمترین درمان ها حساب میشود. در کودکان سی پی مراحل رشدی میتواند به تاخیر بیوفتد. در کاردرمانی با استفاده از تمرینات تقویتی و همچنین تمرینات کششی ارائه شده میتوان بسیاری از این مشکلات را به حداقل رساند و در موارد خفیف آن را درمان کرد. در کودکان سی پی خفیف که یک اندام را درگیر میکند میتوان بهترین نتیجه را از کاردرمانی در این کودکان گرفت.در کودکان سی پی با اختلالات بیشتر و شدید تر نیز مقدار انجام کاردرمانی و تعداد جلسات نیز در این کودکان باید بیشتر باشد.
گفتاردرمانی در کودکان فلج مغزی
همانطور که ذکر شد کودکان سی پی دارای عارضه های مختلفی میباشند که مشکلات گفتاری و بلع نیز یکی از این مشکلات میباشند. در کنار کاردرمانی، گفتاردرمانی نیز یکی از درمان های بسیار مهم در کودکان سی پی میباشد. این کودکان به دلایل مختلف مغزی دچار عارضه های گفتاری و بلع نیز میشوند. گفتاردرمانی درمان این مشکلات گفتاری و بلع نیز در اینکودکان میباشد. بنابراین در صورت دارا بودن مشکلات گفتاری انجام جلسات گفتاردرمانی نیز در اولویت برنامه های درمانی این کودکان نیز میباشد.
مراکز درمان کودکان سی پی
مراکز کادرمانی و گفتاردرمانی در سطح شهر تهران قرار دارند که مقصد مناسبی برای این کودکان میباشند. مرازک کاردرمانی و گفتاردرمانی حتما باید تحت نظر سازمان نظام پزشکی باشند تا بتوان به آن اعتماد کرد و درمان را به این افراد سپرد. داشتن کارت نظام پزشکی و تابلو های درمانی از مهمترین ویژگی های مراکز درمانی این مراکز میباشند که باید به آن توجه ویژه داشته باشید.
در چه مواقعی باید به پزشک مراجعه کنیم
در صورت شک به داشتن هرکدام از موارد بالا برای تشخیص و درمان هرچه زودتر باید به پزشک مراجعه کنیم. چرا که زمان طلایی برای درمان این کودکان بسیار مهم و حیاتی میباشد. هرچه کودک زودتر درمان را شروع کند نتیجه گیری درمان نیز بهتر خواهد بود برای همین در صورت داشتن علائم مشکودک در کودک خود هرچه زودتر به پزشک مراجعه نمائید.
