آیا عقب افتادن عادت ماهیانه خطرناک است؟ + بررسی دلایل مختلف عقب افتادن پریود و نحوه درمان آن

عقب افتادن عادت ماهیانه می تواند به دلایل زیادی غیر از بارداری اتفاق می افتد. تاخیر در قاعدگی هر چند وقت یکبار طبیعی است و گاهی فقط می تواند پاسخ بدن شما به استرس یا تغییر در عادات غذایی یا ورزشی شما باشد. اما گاهی اوقات، می تواند نشانه یک مسئله بزرگتر نیز باشد. در اینجا به بررسی دلایل احتمالی عقب افتادن عادت ماهیانه می پردازیم.

---

فهرست مطالب

• بررسی چرخه عادت ماهیانه در زنان
• در صورت عقب افتادن عادت ماهیانه باید چه کاری انجام داد؟
• عقب افتادن عادت ماهیانه چه عوارضی دارد؟
• سخن پایانی و سوالات متداول

---

بررسی چرخه عادت ماهیانه در زنان

عادت ماهیانه پروسه ای است که هر ماه به طور منظم از سن بلوغ تا زمان یائسگی زنان اتفاق می افتد. بیشتر زنان در هر سال بین 11 تا 13 قاعدگی دارند و ممکن است در برخی از آن ها این تعداد کمتر و یا بیشتر باشد. دوره های قاعدگی اغلب در چند سال اول پس از شروع قاعدگی و همچنین در زمان نزدیک شدن به یائسگی نامنظم است. ممکن است چندین سال طول بکشد تا هورمون های کنترل کننده عادت ماهیانه به تعادل برسند. اغلب زنانی که به یائسگی نرسیده اند معمولاً هر 28 روز یکبار پریود می شوند. با این حال، یک چرخه قاعدگی سالم می تواند از 21 تا 35 روز متغیر باشد و اگر تاخیر در عادت ماهیانه بیش از سه ماه طول کشید، باید موارد زیر را بررسی کنید:

بارداری:

بارداری شایع ترین علت عقب افتادن قاعدگی است. اگر احتمال می دهید که باردار هستید، تا زمانی که به طور قطع ازاین موضوع مطمئن نشدید، با خود مثل یک باردار رفتار کنید. از آزمایش بارداری خانگی به عنوان اولین قدم برای تشخیص بارداری خود استفاده کنید. سایر علائم اولیه بارداری که باید مراقب آنها باشید عبارتند از:

• سینه های حساس و دردناک
• تورم در سینه ها
• تهوع یا استفراغ
• خستگی

استرس:

استرس می تواند هورمون های شما را دچار اختلال کند و حتی بر غده هیپوتالاموس مغز که مسئول تنظیم قاعدگی است هم تاثیر بگذارد. با گذشت زمان، استرس می تواند منجر به بیماری، افزایش و یا کاهش ناگهانی وزن شود، که همه این ها می توانند بر چرخه قاعدگی شما تاثیر بگذارند. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله خوراکی های تنظیم هورمون زنانه را بخوانید.

اگر فکر می کنید استرس باعث تاخیر در دوره ماهیانه شما است، تمرین ها و تکنیک های رفع استرس و آرام سازی را انجام دهید. همچنین تغییر در شیوه زندگی و اضافه کردن ورزش به برنامه روزانه خود، ممکن است به شما کمک کند تا بر استرس خود غلبه کنید.

افزایش و یا کاهش وزن:

تغییرات شدید در وزن بدن می تواند منجر به عارضه ای به نام آمنوره ثانویه شود که به معنی عقب افتادن عادت ماهیانه به مدت سه ماه یا بیشتر است. این امر هنگامی اتفاق می افتد که BMI وزن شما دچار تغییر سریع می شود. افزایش یا کاهش شدید چربی بدن می تواند تعادل هورمونی را به هم بزند که باعث می شود قاعدگی شما دیر به پایان برسد یا به طور کامل متوقف شود. همچنین زنان مبتلا به اختلالات خوردن، مانند بی اشتهایی عصبی یا پرخوری عصبی ممکن است عقب افتادن قاعدگی را تجربه کنند. درمان اختلال خوردن  وزن متعادل می تواند چرخه شما را به حالت عادی بازگرداند.

سندرم تخمدان پلی کیستیک (PCOS):

سندرم تخمدان پلی کیستیک عاملی است که باعث عدم تعادل هورمون های تولید مثل می شود که این عامل باعث می شود بدن شما هورمون مردانه آندروژن بیشتری تولید کند و در نتیجه، کیست ها روی تخمدان ها ایجاد می شوند. این می تواند روند تخمک گذاری شما را نامنظم کند یا آن را به طور کامل متوقف کند. سندرم تخمدان پلی کیستیک بسیار شایع است و تقریبا از هر سه مورد تاخیر در عادت ماهیانه، یک مورد مربوط به این عامل است. سایر علائم تخمدان پلی کیستیک می تواند شامل موارد زیر باشد:

• موهای زائد ضخیم در صورت و بدن
• ایجاد آکنه روی صورت و بدن
• نازک شدن موی سر
• افزایش و یا کاهش وزن
• تیرگی پوست در چین های گردن، کشاله ران و زیر سینه ها
• ناباروری

داروهای جلوگیری از بارداری:

ممکن است هنگام متوقف کردن داروهای ضد بارداری، ممکن است تغییراتی در چرخه قاعدگی خود تجربه کنید. قرص های ضد بارداری حاوی هورمون های استروژن و پروژسترون هستند که مانع از تخمک گذاری تخمدان ها می شود. تقریبا شش ماه طول می کشد تا دوره ماهیانه شما بعد از قطع قرص دوباره ثابت شود. اگر از سایر روش های پیشگیری از بارداری مانند IUD، ایمپلنت یا تزریق استفاده کرده اید نیز می تواند تا چند ماه مانع تخمک گذاری و تاخیر در قاعدگی شما شود.

بیماری های مزمن:

بیماری های مزمن مانند دیابت و بیماری سلیاک نیز می توانند بر چرخه قاعدگی شما تاثیر بگذارند. تغییرات قند خون با تغییرات هورمونی مرتبط است، افراد مبتلا به دیابت نوع 1 و نوع 2 نیز ممکن است یک دوره تاخیر در قاعدگی را تجربه کنند. بنابراین حتی دیابت کنترل نشده نیز می تواند باعث نامنظم شدن قاعدگی شما شود.

بیماری سلیاک یک بیماری خود ایمنی است که بر سیستم گوارشی شما تاثیر می گذارد. هنگامی که افراد مبتلا به بیماری سلیاک گلوتن می خورند، سیستم ایمنی بدن آنها به دیواره روده کوچک حمله می کند. وقتی روده کوچک آسیب می بیند، توانایی بدن در جذب مواد مغذی از غذا را مختل می کند. سوء تغذیه بر تولید طبیعی هورمون تاثیر می گذارد و منجر به بی نظمی های عادت ماهیانه می شود.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله مشکلات جنسی زنان را بخوانید.

یائسگی زودرس:

بیشتر زنان یائسگی را در سنین 45 تا 55 سالگی تجربه می کنند. یائسگی زودرس که به نارسایی زودرس تخمدان نیز معروف است، زمانی اتفاق می افتد که تخمدان ها قبل از 40 سالگی کار خود را متوقف می کنند. وقتی تخمدان ها آن طور که باید کار نمی کنند، استروژن کافی تولید نمی کنند. با کاهش سطح استروژن به پایین ترین سطح خود، علائم یائسگی را تجربه خواهید کرد. عقب افتادن عادت ماهیانه ممکن است از نشانه های اولیه باشد. همچنین ممکن است دچار گرگرفتگی، تعریق شبانه و مشکل در خواب شوید.

مشکلات تیروئید:

تیروئید شما یک غده پروانه ای شکل در گردن شما است که هورمون هایی تولید می کند که به تنظیم بسیاری از فعالیت ها در بدن شما از جمله چرخه قاعدگی کمک می کند. چندین بیماری رایج تیروئید از جمله کم کاری و پرکاری تیروئید وجود دارد. هر دو بیماری کم کاری و پرکاری تیروئید می توانند بر چرخه قاعدگی شما تاثیر بگذارند و باعث نامنظمی عادت ماهیانه شوند؛ اما پرکاری تیروئید می تواند باعث عقب افتادن عادت ماهیانه شما تا چندین ماه شود.

علائم دیگر مشکل تیروئید عبارتند از:

• تپش قلب
• تغییر در اشتها
• تغییرات وزنی
• عصبی بودن یا اضطراب
• لرزش خفیف دست
• خستگی
• نازک شدن و ریزش موها
• مشکل خواب

تمرینات ورزشی سخت:

تمرینات ورزشی شدید می تواند باعث عقب افتادن عادت ماهیانه شود و بیشتر در کسانی که چند ساعت در روز تمرین می کنند رایج است. هنگامی که کالری زیادی می سوزانید، بدن شما انرژی کافی برای حفظ عملکرد تمام سیستم های خود را ندارد. این می تواند باعث عدم تعادل هورمونی شود که چرخه قاعدگی شما را به هم بریزد و باعث تاخیر در قاعدگی شود. معمولاً به محض اینکه تمرینات شدید را متوقف کنید، قاعدگی شما به حالت عادی برمی گردد.

برخی از داروها:

همانطور که در بالا توضیح داده شد، تعدادی از روش های جلوگیری از بارداری، می تواند باعث عقب افتادن عادت ماهیانه شما شود. داروهای دیگر نیز می توانند بر چرخه قاعدگی تاثیر بگذارند. به عنوان مثال می توان برخی از داروهای بیماری اسکیزوفرنی (داروهای ضد روان پریشی) و همچنین مسکن های قوی را نام برد.

پرتودرمانی یا شیمی درمانی نیز می تواند به تخمدان ها آسیب برساند و منجر به عقب افتادن قاعدگی شود. برخی مواد مخدر مانند هروئین نیز ممکن است باعث توقف عادت ماهیانه شود.

در صورت عقب افتادن عادت ماهیانه باید چه کاری انجام داد؟

نگران نباشید! در بیشتر موارد هیچ چیز جدی در کار نیست. مهمترین کاری که باید انجام دهید این است که در صورت وجود شانس بارداری، آزمایش بارداری انجام دهید. در غیر این صورت به احتمال زیاد دوره های قاعدگی شما در زمان مناسب دوباره شروع می شود.

عقب افتادن عادت ماهیانه چه عوارضی دارد؟

در کوتاه مدت، عوارضی برای عقب افتادن چند دوره عادت ماهیانه وجود ندارد. با این حال، اگر مدت طولانی تری ادامه یابد، ممکن است باعث ایجاد مشکلات زیر شود:

عادت ماهیانه- ناباروری:

در زنانی که عادت ماهیانه نمی شوند، ممکن است تخمک گذاری انجام نشود. این بدان معناست که آنها نمی توانند به طور طبیعی باردار شوند. با این حال، روش های درمانی زیادی برای کمک به این امر وجود دارد، اگر می خواهید باردار شوید، با پزشک خود مشورت کنید.

عادت ماهیانه- ضعف استخوان ها (پوکی استخوان):

هنگامی که عادت ماهیانه اتفاق نیفتد و سطح هورمون استروژن بدن کاهش یابد، ممکن است خطر ضعیف شدن استخوان ها وجود داشته باشد. استروژن به استحکام استخوان ها کمک می کند و بعد از یائسگی شروع به ضعیف شدن می کند. این مورد فقط در مورد زنانی که به مدت طولانی (یک سال یا بیشتر) پریود نشده اند صدق می کند.

عادت ماهیانه- بیماری قلبی:

سطح پایین استروژن زنان را در معرض بیماری قلبی قرار می دهد. همچنین زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک بیشتر مستعد ابتلا به بیماری های قلبی مانند فشار خون بالا، سطح کلسترول بالا و دیابت هستند. رژیم غذایی سالم به ویژه برای زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی کیستیک برای کاهش خطر بسیار مهم است. در صورت داشتن علائم زیر، فوراً با پزشک تماس بگیرید:

• خونریزی شدید و غیر معمول
• تب
• درد شدید
• تهوع و استفراغ
• خونریزی که بیش از هفت روز طول بکشد.
• خونریزی بعد از اینکه شما یائسه شدید و یک سال قاعدگی نداشتید.

سخن پایانی

شما در این مقاله با دلایل عقب افتادن عادت ماهیانه آشنا شدید. همچنین از خطرات و راههای درمان آن آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.

سوالات متداول