مادران با درصد بسیار بالاتری نگران سلامتی فرزند خود هستند و به همین دلیل روزانه به میزان زیادی بدن و اندامهای نوزاد خود را بررسی میکنند. همین امر باعث میشود گاهی هر تغییری آنها را نگران کرده و اضطرابشان را بیشتر کند. یکی از این مشکلات که اکثر مادران در همان روزهای آغازین تولد با آن مواجه میشوند پوست ریزی نوزاد است. این پوسته پوسته شدن بدن نوزاد ممکن است به میزان بسیار کم یا با درصد بسیار بالایی اتفاق بیفتد. برای اینکه از نگرانی شما کمی کاسته شود و بتوانید این مشکل و دلایل به وجود آمدن آن را بهتر بشناسید در این مقاله در مورد علائم، علل و روشهای درمان پوست ریزی نوزاد از نظر علم پزشکی، طب سنتی و درمانهای خانگی صحبت خواهیم کرد.
فهرست مطالب
- پوست ریزی نوزاد چیست و پوست کدام اندام‌ها درگیر آن میشوند؟
- علت پوسته پوسته شدن نوزاد چیست؟
- برای بررسی علل و درمان باید به چه پزشکی مراجعه کرد؟
- آیا زمان به دنیا آمدن در میزان پوسته ریزی پوست نوزاد تاثیر دارد؟
- بررسی درمانهای پوسته ریزی نوزادان
- نحوه پیشگیری از پوست ریزی نوزاد چگونه است؟
- سخن پایانی و سوالات متداول
پوست ریزی نوزاد چیست و پوست کدام اندام‌ها درگیر آن میشوند؟
اکثر افراد انتظار دارند نوزاد تازه متولد شده پوستی کاملا نرم و بی عیب و نقص داشته باشد؛ اما واقعیت اینست که تغییرات ناگهانی در شرایط محیطی نوزادی که تازه از شکم مادر درآمده است باعث بسیاری از واکنشها در بدن او میشود که بسیاری از آنها نیز طبیعی است. یکی از این واکنشها پوست ریزی نوزاد یا Newborn skin peeling است. در چنین شرایطی پوست نوزاد خشک به نظر میرسد، پوسته پوسته می شود و شروع به ریزش میکند. این مشکل ممکن است برای نقاط مختلفی از بدن نوزاد پیش بیاید. اما اندامهایی که احتمال درگیری آنها بیشتر است عبارتند از:
- پوسته ریزی ابرو نوزاد
- پوسته ریزی سر نوزاد (Cradle cap )
- پوسته ریزی صورت نوزاد
- پوسته ریزی دستها و پاها
- پوسته ریزی شکم و کمر
علائمی که همراه با این مشکل ممکن است خود را نشان دهند نیز میتواند شامل پوست ریزی نوزاد، التهاب، خارش و دانههای چرکی و گاهی تب و احساس نارحتی نوزاد باشد.البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله نشانه های پسوریازیس سر را بخوانید.
علت پوسته پوسته شدن نوزاد چیست؟
در اکثر مواقع علت پوسته پوسته شدن بدن نوزاد تازه متولد شده چندان مهم و جدی نیست و پس از چند روز بر طرف میشود. اما در برخی از مواقع نیز مشکلاتی باعث پوست ریزی نوزاد شدهاند که باید به خوبی بررسی شده، حل شوند تا این مشکل بهطور کل بر طرف شود. البته برای کسب اطلاعات بیشتر میتوانید مقاله امپول فشار زایمان چیست را بخوانید. برخی از مهمترین علل پوسته ریزی نوزادان در ادامه بیان شده است:
- خشکی پوست نوزاد: اگر کودک شما به صورت ذاتی پوستی خشک داشته باشد یا در اثر عوامل مختلف مانند خشک بودن محیط و مواجهه طولانی مدت با آب پوستی خشک پیدا کند، در اکثر مواقع به پوست ریزی نوزاد مبتلا میشود. در چنین شرایطی پوسته پوسته شدن بدن نوزاد معمولا علائم دیگری ندارد.
- لمس پوست صورت و بدن نوزاد: پوست نوزاد به خصوص در هفتههای اول تولد بسیار حساس است. بنابراین هر گونه تماس با دستهای آلوده و کثیف، بوسه و ریختن آب دهان روی صورت میتواند باعث تحریک و پوست ریزی نوزاد شود.
- شرایط محیطی: نوزادی که تازه به دنیا آمده است پوست بسیار حساسی دارد و در مواجهه به کمترین میزان آلودگی، دود سیگار و قلیان، هوای خشک محیط، برخورد مستقیم با هوای برخی وسایل گرمایشی و سرمایشی پوستش خشک شده و پوسته پوسته میشود. در چنین شرایطی ممکن است پوسته ریزی همراه با التهاب و قرمزی پوست باشد.
- اگزما و پسوریازیس: اگزما (Eczema ) و پسوریازیس (Psoriasis ) دو بیماری پوستی هستند که ممکن است ژنتیک یا عوامل محیطی در بروز آن نقش داشته باشد. همچنین بروز آنها ممکن است از همان هفتههای آغازین پس از تولد شروع شود. اگر پوست ریزی نوزاد همراه با التهاب، تورم و خارش بود امکان دارد نوزاد به این دو بیماری مبتلا شده باشد.
- ایکتیوز (Ichthyosis ): این بیماری در دسته بیماریهای پوستی ژنتیکی جای میگیرد که معمولا در دوران نوزادی خود را به صورت پوسته پوسته شدن بدن نوزاد و خشکی و خارش خود را نشان میدهد. همچنین ممکن است به صورت لکههای سفید، خاکستری یا قهوه ای نیز بروز کند.
- آلرژی: نوزاد تازه به دنیا آمده ممکن است به خیلی چیزها آلرژی و حساسیت نشان بدهد. این میتواند شامل لباس، شیر، شوینده و حتی پوشک باشد. در چنین شرایطی همراه پوست ریزی نوزاد التهاب نیز پیش میآید.
- کلاهک گهواره ای: اگر پوسته ریزی در ناحیه سر کودک اتفاق بیفتد نشان دهنده اینست که نوزاد به کلاهک گهواره ای (Cradle Cap ) مبتلا شده است. این مشکل نیز معمولا جدی نیست و به خودی خود حل میشود. اما باید مراقب علائم باشید و با وخیم شدن آنها به پزشک مراجعه کنید.
برای بررسی علل و درمان باید به چه پزشکی مراجعه کرد؟
مشکل بسیاری از والدین اینست که نمیدانند برای پیگیری پوست ریزی نوزاد و اقدام برای حل آن باید به چه پزشکی مراجعه کنند و پزشک مناسب برای اینکار باید چه تخصصی داشته باشد. آنچه مسلم است در ابتدا باید به یک پزشک متخصص اطفال پوست مراجعه کنید. یک پزشک پوست پس از انجام بررسی‌های لازم جهت تشخیص علت پوست ریزی نوزاد، یا مراحل درمان را آغاز کرده یا در موارد نادر شما را به یک پزشک دیگر ارجاع میدهد.
آیا زمان به دنیا آمدن در میزان پوسته ریزی پوست نوزاد تاثیر دارد؟
پیش از پاسخ به این سوال باید در کمی در مورد مایع روغنی شکل که پس از تولید روی بدن نوزاد وجود دارد صحبت کنیم. این مایع ورنیکس (Vernix caseosa ) نام دارد و از بدن نوزاد در برابر خشکی هوا، آلودگیها و تغییرات محیطی محافظت میکند. میزان بسیار زیادی از آن پس از تولید و زمانی که نوزاد را شستشو میدهند از بین میرود. هر چقدر نوزاد دیرتر به دنیا بیاید ورنیکس روی بدن او نیز کمتر است. به همین دلیل است که نوزادان زودرس کمتر دچار پوست ریزی نوزاد میشوند.
- درباره متخصص غدد کیست بیشتر بدانید.
این را نیز در نظر بگیرید که امروزه متخصصین معتقدند اگر بلافاصله پس از تولد ورنیکس از روی بدن شسته نشود، از میزان این حساسیتها و پوسته پوسته شدن بدن نوزاد کاسته میشود.
بررسی درمانهای پوسته ریزی نوزادان
اگر برای درمان پوست ریزی نوزاد به پزشک مراجعه کنید میبینید که در اکثر مواقع پزشک داروی خاصی را تجویز نمیکند. به جای آن ممکن است شویندههای مناسب و کرمهای مرطوب کننده برای کم کردن علائم به شما پیشنهاد بدهد.
- بیشتر بخوانید، بیشتر بدانید: خواص زنجبیل برای یائسگی
اما در مواقعی که علت این مشکل اگزمای نوزادی یا بیماریهای ژنتیکی باشد ممکن است از پماد کورتیزون یا پمادهای استروئیدی و در موارد نادر از آنتی بیوتیکها استفاده کند.
درمان پوست ریزی نوزاد در طب سنتی
در طب سنتی پزشکان متخصص سعی دارند با توصیه‌هایی مربوط به طبع افراد و مصرف داروهای گیاهی مشکلات افراد را حل کنند. در صورت تمایل میتوانید این دستورات را نیز پی بگیرید. اما باید دقت کنید از آنجایی که شرایط نوزاد حساس بوده و پوستی به شدت حساس و لطیف دارد، برای گرفتن دستورات درمانی نزد بهترین پزشکان متخصص در این زمینه بروید و از خوددرمانی نیز خودداری کنید. برخی از این توصیهها نیز شامل موارد زیر میباشند.
- برخی از متخصصین طب سنتی به مادران توصیه میکنند که از خوردن غذاهایی که پر ادویه هستند، طبعی بسیار گرم و خشک دارند پرهیز کنند. چراکه چنانچه نوزاد شیر مادر را بخورد ممکن است شیر مادر باعث بدتر شدن شرایط نوزاد شود.
- جوی دو سر را بپزید و پوست نوزاد را با آب خارج شده از آن بپوشانید. اینکار به کنترل خارش و پوسته پوسته شدن بدن نوزادان کمک میکند.
- اگر نوزاد به اگزمای نوزدای مبتلاست بهتر است مادر از خوردن مواد آلرژی دار مانند گوجه، بادمجان، تخم مرغ و غیره خودداری کند.
درمانهای خانگی پوست ریزی نوزادان
همانطور که گفتیم در بسیاری از مواقع این پوست ریزی نوازد پس از مدتی بر طرف میشود. اما مشکل اینجاست که برخی از والدین با انجام کارهایی و عدم رعایت برخی از موارد، هیزم در آتش این بیماری ریخته و روند بهبودی نوزادشان را کند میکنند. اما باید بدانید رعایت بسیاری از نکات و اصول در خانه میتواند به بهبودی پوسته پوسته شدن بدن نوزاد کمک کرده و شرایط را برای شما راحت تر کند. اصولی که در زیر می گوییم توصیه پزشکان برای درمان خانگی پوسته ریزی نوزادان است.
- از کشیدن حوله یا دستمال روی پوست نوزاد خودداری کنید.
- حتما از یک مرطوب کننده مناسب که میتواند شامل روغن بچه یا کرم مخصوص برای نوزادان باشد استفاده کرده و بدن نوزاد را هر روز به خصوص پس از حمام به آن آغشته کنید.
- مراقب باشید که نور مستقیم خورشید به بدن کودک نتابد؛ چراکه در این شرایط احتمالا پوست با تابش نور خورشید ملتهب میشود و میسوزد.
- زمان حمام نوزاد را به حداقل کاهش داده و از لمس کردن بیش از حد پوست در حمام خودداری کنید.
- برخی از نوزادان به شیری که به آنها میدهید حساس هستند. بنابراین باید به این موضوع توجه کنید و در صورت بروز این مشکل نوع شیر را تغییر دهید.
- با روغنهایی مانند روغن آفتابگردان، روغن آووکادو و روغن هسته انگور پوست نوزاد خود را چرب کنید.
- هنگام حمام کردن نوزاد از آب خیلی داغ استفاده نکنید.
نحوه پیشگیری از پوست ریزی نوزاد چگونه است؟
اگر پیش از به دنیا آمدن فرزند بدانیم چه کارهایی را باید انجام دهیم و از استفاده چه محصولاتی برای نوزادمان پرهیز کنیم، میتوانیم تا حدود بسیار زیادی از پوسته ریزی بدن نوزاد جلوگیری کنیم. برخی از این نکات پیشگیرانه را در ادامه شرح خواهیم داد:
- از صابونها و شامپوهای بزرگسالان برای پوست نوزاد استفاده نکنید.
- از زدن پودرها و عطر و ادکلن به پوست بدن نوزاد بپرهیزید.
- در فصول مختلف سال از پوشاندن لباسهای زیاد به نوزاد خودداری کنید، اینکار باعث تعریق زیاد و تحریک پوست نوزاد میشود.
- از پوشاندن لباسهای پشمی به خصوص زمانی که پوست ریزی نوزاد به دلیل اگزما است خودداری کنید. این لباسها پوست نوزاد را تحریک میکنند.
- محیط اطراف نوزاد را مرطوب و پاکیزه و به دور از آلودگی و دود دخانیات نگه دارید.
- از حمام کردن بیش از اندازه نوزاد خودداری کنید.
- سعی کنید آب کلردار به بدن نوزاد شما نرسد. در اینصورت باید به سرعت بدن او را با آب تصفیه شده بشویید.
- به شویندههایی که برای شستن لباس نوزاد استفاده میکنید دقت کنید. این شویندهها نباید قوی و با بوی عطر باشند و بهتر است از نوع مخصوص نوزاد آنها استفاده کنید.
- آلودگیهای روی پوست نوزاد را روزی دوبار با استفاده از یک دستمال مرطوب مرغوب تمیز کنید.
سخن پایانی
شما در این مقاله با پوست ریزی نوزاد آشنا شدید. همچنین از نشانه ها و درمانهای آنها آگاه شدید. اگر سوال یا نظری دارید آن را در کامنت مطرح کنید تا در اسرع وقت توسط ما جواب داده شود.
سوالات متداول
در اکثر مواقع پوست ریزی نوزاد امری طبیعی است و با به دنیا آمدن شروع شده و پس از چند هفته بر طرف میشود. اما اگر این عارضه طولانی شد، شدت پوسته ریزی نوزاد بیشتر شد، علائم دیگری که در بالا در مورد بیماریهای مختلف مانند اگزما یا پسوریازیس گفتیم به آن اضافه شد بهتر است هر چه سریع تر به دکتر متخصص پوست مراجعه کنید. همچنین با دیدن علائمی مانند تورم، ایجاد زخم در بدن نوزاد، آلرژیهای شدید و تنگی نفس، بروز تب، عدم توانایی در خوردن شیر و ایجاد تاولهای چرکین باید به یک پزشک متخصص مراجعه کنید.
برخی از مادران از کرمهای مختلف با مارکهای متفاوت برای بدن نوزادشان استفاده میکنند. برخی دیگر نیز از همان روغنهای گیاهی که برای پوست خود استفاده میکنند به بدن نوزاد نیز میزنند. برخی از این محصولات خود باعث پوست ریزی نوزاد میشود. به همین دلیل است که تاکید داریم که به جای توجه به توصیه‌هایی که در مورد پوسته پوسته شدن بدن نوزاد نی نی سایت و سایتهای دیگر میخوانید به دکتر متخصص پوست مراجعه کنید. بهطور کلی نباید از کرمها و لوسیونهایی که بو دارند و مخصوص پوست بزرگسالان هستند استفاده کنید. همچنین از مصرف برخی از روغنهای گیاهی مانند روغن خردل، روغن زیتون، روغن بادام تصفیه نشده نیز باید اجتناب کنید.
