درد شدید در پاشنه پا علل متفاوتی دارد و با توجه به علت درد، مسلما راهکارهای درمانی مختلفی توسط متخصص تجویز میشود. قبل از اینکه به بررسی علل درد بپردازیم، بهتر است کمی درباره ساختار پاشنه پا اطلاعات داشته باشیم. با ما همراه باشید.
ساختار پاشنه پا
پاشنه پا از استخوان پاشنه یا کالکانئوس (Calcaneus) تشکیل شده است که بزرگترین استخوان مچ پا و تنها استخوان کف پا است. این استخوان به شکل مکعب مستطیل است و وظایف مهمی در تحمل وزن بدن و حرکت پا دارد. اجزای اصلی پاشنه پا عبارتند از:
- تنه استخوان: بخش اصلی استخوان پاشنه که وزن بدن را تحمل میکند.
- سطح پشتی: محل اتصال تاندون آشیل.
- سطح قدامی: محل مفصل شدن با استخوان تاسی (کوبوئید).
- سطح قدامی: محل مفصل شدن با استخوان تاسی (کوبوئید).
- سطح قدامی: محل مفصل شدن با استخوان تاسی (کوبوئید).
از عناصر مهم در ساختار پاشنه میتوان به تاندون آشیل (قویترین تاندون بدن)، رباطها، ماهیچهها و کیسههای مفصلی (کیسههای کوچک پر از مایع که در بین استخوانها و تاندونها قرار دارند و اصطکاک را کاهش میدهند) اشاره نمود.
گاهی ممکن است افراد با درد پاشنه پا بعد از خواب مواجه شوند و به دنبال راهکارهای درمانی این درد باشند. این دردها ممکن است در بافتهای مختلف و نقاط اتصال پاشنه به دلایلی مثل التهاب در قسمتهای میانی و یا حتی شکستگی استخوانی اتفاق بیافتد.
علت درد پاشنه پا
درد شدید در پاشنه پا میتواند عوامل مختلفی داشته باشد. گاهی ممکن است به دلیل حرکات ناگهانی و یا در حین تمرینات ورزشی این درد به طور لحظهای خود را نشان دهد. اما در مواردی درد به طور پیوسته و طولانی مدت حس میشود. از جمله مهمترین عوامل دردهای طولانی در پاشنه پا میتوان به موارد زیر اشاره داشت:
ورم کف پا یا فاشیا
فاشیای کف پا به دلیل فشار بیش از حد بر روی پا بوده که موجب ورم و سفت شدن پاشنه آن میشود. عوامل مختلفی منجر به ایجاد این درد شده که از جمله آنها اضافه وزن و فشار بالا هنگام حرکت کردن است. با گذشت زمان و عدم درمان به موقع درد به مراتب بیشتر میشود.
رگبهرگ شدن
یکی از موارد شایعی که با گزارش درد پاشنه پا بعد از بیدار شدن مواجه میشویم، رگبهرگ شدن و کشیدگی است. این درد ممکن است قبل از تمرین فیزیکی نیز خود را نشان دهد و دلایل مختلفی داشته باشد.
بیماری سور
یکی از بیماریهای بسیار معروف، بیماری سور بوده که از جمله علل شایع درد پاشنه پا در کودکان و نوجوانان بین ۸ تا ۱۳ سال است. این بیماری به دلیل تداخل در رشد استخوانها و غضروف خود را نشان میدهد که با دردهای شدید حین راه رفتن همراه است.
خار پاشنه
خار پاشنه نیز میتواند یکی از دلایل بسیار شایع برای درد پاشنه پا باشد؛ علائم خار پاشنه شامل درد متناوب و غیر قابل تحمل حین راه رفتن و یا حتی نشستن است. این علائم ممکن است در ابتدا خود را نشان ندهد اما با گذشت زمان و عدم درمان، بدون شک برجستگی استخوان پاشنه و درد آن غیرقابل تحمل میشود. پس در صورت ابتلا به این عارضه در همان ابتدای به یک کلینیک ارتوپدی مراجعه کنید.
آرتریت واکنشی
از دیگر علل درد پاشنه آرتریت واکنشی است. این آرتریت به معنای ایجاد عفونت بوده و باعث درد در قسمتهای مختلف اتصالات استخوانی بدن مانند آرنج و پاشنه میشود.
بورسیت پاشنه
التهاب کیسه پر از مایع در اطراف پاشنه پا از دیگر دلایل و علل درد پاشنه پا میباشد که درد زیادی به همراه دارد. استفاده بیش از حد از مچ پا، ورزشهای طولانی یا اعمال فشار به پا موجب این التهاب میشود.
شکستگی استخوان پاشنه
در مواردی نیز درد پاشنه به دلیل شکستگی کوچک یا بزرگ استخوان آن بوده که برای درمان حتماً باید در اسرع وقت به پزشک متخصص مراجعه کرد.
کف پای صاف
از دیگر دلایل درد پاشنه پا میتوان به مشکلات ساختاری مثل کف پای صاف اشاره کرد. عدم وجود قوس در کف پا باعث فشار بیشتر بر روی پاشنه پا میشود. صافی کف پا میتواند باعث کشیدگی عضلات و رباطهای کف و پاشنه پا شده و در نتیجه منجر به درد و التهاب شود. صافی کف پا همچنین میتواند باعث تغییر در تراز استخوانهای مچ پا و ساق پا شده و به پاشنه پا فشار بیشتری وارد کند و منجر به درد شود. امروزه برای درمان کف پای صاف راهکارهای متعددی مانند استفاده از کفی طبی سفارشی یا تمرینهای اصلاحی وجود دارد و میتوان به راحتی از بروز عوارض آن جلوگیری نمود.
درمان درد پاشنه پا
روشهای مختلفی برای درمان درد پاشنه پا وجود دارد اما نکنه مهم این است که افراد برای انتخاب بهترین روش باید به پزشک متخصص مراجعه کنند تا ایشان علت درد را بررسی و راههای درمانی آن را ارائه دهد. روشهای زیر از جمله روشهای رایجی است که برای برطرف کردن درد پاشنه پا بهکار میرود:
استراحت و کاهش فشار
بسیاری از دردهای پاشنه پا به دلیل اعمال فشار بیش از حد و فعالیتهای بدنی شدید بوده که در صورت استراحت و کاهش فشار و محدودیت عملکرد، میتوان تا حد زیادی آن را کاهش داد.
یخ زدایی
یکی از کارهای بسیار مفید برای کاهش درد در پاشنه پا یخ زدایی است. افرادی که درد بسیار زیادی را در قسمت پاشنه تحمل میکنند و یا دارای خار پاشنه پا هستند، میتوانند یخهای بستهبندی منجمد را حدود ۱۵ الی ۲۰ دقیقه بر روی قسمتی که درد میکند قرار دهند و با دستمال یا حوله محل مورد نظر را ببندند.
تمرینات تقویتی
تمرینات کششی و تقویتی ازجمله تمرینات مفیدی است که برای درمان درد پاشنه پا بکار میرود. بخشی از این تمرینات عبارتند از کشش بافت کف پا، کشش در حالت ایستاده، غلتاندن توپ زیر پا.
استفاده از کفشهای مناسب و آتل
همانطورکه گفتیم بسیاری از دردهای پاشنه پا به دلیل اعمال فشار بیش از حد به ناحیه پا و پاشنه آن میباشد. کفشهای مناسب به همراه کفیهای طبی جزو راهکارهای بسیار اساسی برای درمان درد پاشنه پا و جلوگیری از ابتلا به این دردها است. کفی و کفشهای طبی، پا را در وضعیت مناسب و صحیح قرار داده و از اعمال فشار بیش از حد بر روی پاشنه جلوگیری میکند. استفاده از آتل نیز پا را در وضعیت مناسب قرار میدهد و از بسیاری از بیماریهایی که منجر به ایجاد درد در پاشنه پا میشود جلوگیری میکند. برای سفارش این تجهیزات طبی میتوانید از وبسایت کلینیک ارتوپدی فنی پاسارگاد کمک بگیرید.
در کلینیک ارتوپدی فنی پاسارگاد تمامی کفیهای طبی و آتلهای مخصوص پا براساس جدیدترین تکنولوژیهای طراحی سهبعدی و کاملا متناسب با فرم پای هر فرد طراحی و ساخته میشود. برای تولید این لوازم کمکی از مواد اولیه مرغوب و باکیفیت استفاده میشود تادر کنار کارایی، طول عمر و دوام بالایی نیز داشته باشد.
موارد گفته شده تنها چند راهکار اولیه است که برای کاهش و درمان درد پاشنه پا به کار میروند. بدون شک پزشک متخصص ارتوپد با توجه به تجویز خود از روشهای درمانی دیگر همچون دارو نیز میتواند استفاده میکند.