موج جدید آنفلوآنزا در ایران؛ راه های پیشگیری از آنفلوآنزا، علائم خطرناک و بهترین روش های درمان

با سرد شدن هوا، موارد ابتلا به آنفلوآنزا در شهرهای مختلف ایران رو به افزایش است. آشنایی با علائم اولیه آنفلوآنزا، روش های پیشگیری در فصل پاییز و زمستان و همچنین راه های درمان خانگی و دارویی این بیماری می تواند به کاهش خطر بروز عوارض جدی کمک کند.

در روزهای اخیر گزارش های متعددی از افزایش موارد ابتلا به آنفلوآنزا در نقاط مختلف کشور منتشر شده است و بسیاری از پزشکان بر این باورند که ایران در آستانه یک موج تازه از آنفلوآنزا قرار دارد. با توجه به شباهت علائم آنفلوآنزا با سرماخوردگی ساده، شناخت دقیق این بیماری و رعایت نکات بهداشتی برای پیشگیری از آن اهمیت ویژه ای پیدا کرده است.

• آنفلوآنزا چیست و چگونه منتقل می شود؟

آنفلوآنزا یک بیماری ویروسی دستگاه تنفسی است که از طریق قطرات تنفسی هنگام عطسه، سرفه و حتی صحبت کردن، از فرد بیمار به دیگران منتقل می شود. تماس دست آلوده با سطوح مشترک و سپس لمس دهان، بینی یا چشم ها نیز از راه های مهم انتقال ویروس آنفلوآنزا در ایران و دیگر کشورها است.

• علائم شایع آنفلوآنزا در بزرگسالان و کودکان

علائم آنفلوآنزا معمولا ناگهانی ظاهر می شود و شامل موارد زیر است:

• تب بالا و لرز

• بدن درد و کوفتگی عضلات

• سردرد شدید

• گلودرد و سرفه خشک

• آبریزش یا گرفتگی بینی

• خستگی و بی حالی شدید

در کودکان، علاوه بر این موارد، ممکن است علائمی مانند تهوع، استفراغ و بی قراری نیز مشاهده شود. اگر تب کودک بیش از چند روز ادامه پیدا کند یا تنفس او تند و دشوار شود، مراجعه سریع به پزشک ضروری است.

• چه کسانی بیشتر در معرض خطر عوارض آنفلوآنزا هستند؟

بر اساس توصیه متخصصان، گروه های زیر در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به انواع شدید آنفلوآنزا و عوارضی مانند ذات الریه قرار دارند:

• سالمندان به ویژه افراد بالای ۶۵ سال

• کودکان زیر ۵ سال به خصوص زیر ۲ سال

• زنان باردار

• بیماران مبتلا به بیماری های مزمن مانند دیابت، بیماری قلبی، آسم و مشکلات ریوی

• افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند

این گروه ها باید جدی تر از دیگران نکات پیشگیری از آنفلوآنزا را رعایت کنند و در صورت بروز علائم، بدون تاخیر به پزشک مراجعه کنند.

• راه های پیشگیری از آنفلوآنزا در فصل پاییز و زمستان

برای کاهش احتمال ابتلا به آنفلوآنزا در ایران، رعایت چند نکته ساده اما مهم توصیه می شود:

• شست و شوی مکرر دست ها با آب و صابون به مدت حداقل ۲۰ ثانیه

• استفاده از ماسک در محیط های شلوغ و مکان های سربسته با تهویه ضعیف

• خودداری از دست دادن، بوسیدن و تماس نزدیک با افراد دارای علائم سرماخوردگی و آنفلوآنزا

• تهویه مناسب محیط منزل، محل کار و مدرسه

• پرهیز از لمس مکرر صورت، به خصوص چشم ها، بینی و دهان

• تغذیه سالم شامل مصرف میوه و سبزی تازه، مایعات کافی و منابع حاوی ویتامین سی

• خواب کافی و مدیریت استرس برای تقویت سیستم ایمنی بدن

واکسیناسیون سالانه آنفلوآنزا نیز یکی از مهم ترین روش های پیشگیری، به ویژه برای گروه های پرخطر به شمار می رود. از آنجا که ویروس آنفلوآنزا هر سال دچار تغییراتی می شود، واکسن آن نیز به روز رسانی شده و بهتر است هر سال طبق توصیه پزشک تزریق شود.

• درمان آنفلوآنزا؛ از استراحت تا داروهای ضد ویروس

در بیشتر موارد، آنفلوآنزا با استراحت کافی، مصرف مایعات گرم و تغذیه مناسب ظرف چند روز به تدریج بهتر می شود. استفاده خودسرانه از آنتی بیوتیک در درمان آنفلوآنزا توصیه نمی شود، زيرا آنفلوآنزا بیماری ویروسی است و آنتی بیوتیک فقط روی عفونت های باکتریایی اثر دارد.

در مواردی که علائم شدید است یا فرد در گروه پرخطر قرار دارد، پزشک ممکن است داروهای ضد ویروس را در روزهای ابتدایی بیماری تجویز کند. مصرف به موقع این داروها می تواند طول مدت بیماری و احتمال بروز عوارض را کاهش دهد.

• چه زمانی باید به پزشک مراجعه کرد؟

اگر هر کدام از علائم زیر مشاهده شود، مراجعه فوری به پزشک یا مراکز درمانی توصیه می شود:

• تنگی نفس، درد یا فشار در قفسه سینه

• تب بالا که با دارو پایین نمی آید

• گیجی شدید، خواب آلودگی غیر معمول یا بی هوشی

• کبودی لب ها یا صورت

• تداوم تب و سرفه شدید بیش از چند روز

در کودکان، بی قراری شدید، دشواری در نوشیدن مایعات، کاهش تعداد دفعات ادرار و تغییر رنگ لب ها از نشانه های هشدار دهنده است که نیاز به بررسی فوری پزشکی دارد.

• نقش آگاهی و رفتار مسئولانه در کنترل موج آنفلوآنزا

با توجه به افزایش موارد ابتلا، آگاهی عمومی درباره علائم آنفلوآنزا، دوره سرایت بیماری و روش های پیشگیری نقش مهمی در کنترل موج آنفلوآنزا در ایران دارد. افرادی که علائم آنفلوآنزا دارند، بهتر است تا حد امکان در خانه بمانند، از حضور در محل کار، مدرسه و تجمعات خودداری کنند و با استفاده از ماسک و رعایت بهداشت تنفسی، از انتقال ویروس به دیگران پیشگیری کنند.

رعایت همزمان نکات ساده بهداشتی مانند شست و شوی دست ها، تهویه فضای بسته، تغذیه مناسب و در صورت لزوم تزریق واکسن آنفلوآنزا، می تواند به کاهش سرعت گسترش بیماری در جامعه کمک کند و فشار وارد بر مراکز درمانی را پایین بیاورد.