اگر باردار باشید و نزدیک ماه‌های تولد فرزنداتان باشد، باید با انواع زایمان آشنا شوید. زایمان واژینال یا همان زایمان طبیعی یکی از متداول‌ترین انواع زایمان است. این نوع زایمان بدون استفاده از داروهای ضد درد انجام می‌شود. زایمان سزارین هم از دیگر انواع زایمان است که برای شرایط استراری و با توجه به سلامت مادر و فرزند، تجویز می‌شود. اما برای اینکه بدانید کدام یک از این زایمان‌ها برای شما بهترین گزینه است تا انتهای متن همراه ما باشید.
انواع زایمان طبیعی واژینال به صورت فیزیولوژیک
زایمان طبیعی واژینال از قدیم تا به امروز یکی از متداول‌ترین انواع زایمان است که طرفدار‌های زیادی دارد. بیشتر خانم‌ها در زایمان طبیعی ترجیح می‌دهند که در حین زایمان از روش کمک پزشک با پایش ضربان قلب کمک بگیرند تا بتوانند فرزند خود را به دنیا آوردند. اما کمک‌های دیگری هم در زایمان طبیعی وجود دارند که پزشک زنان و زایمان با توجه به شرایط مادر و جنین؛ آن‌ها را تجویز می‌کنند. تشخیص و درمان اختلالات سیستم تولید مثل زنان، مشاوره جنسی و بارداری، تخصص دکتر زنان و زایمان است. از مهم‌ترین وظایف دکتر زنان می‌توان به مراقبت‌های پیش و بعد از زایمان، مراقبت‌های پس از زایمان، مدیریت درد زایمان و مشاوره باروری اشاره کرد. متخصص زنان و زایمان به درمان بیماری‌هایی مثل عفونت‌های زنان، اندومتریوز، پولیپ رحم، فیبروم رحم، پره‌اکلامپسی، سندروم تخمدان پلی‌کیستیک می‌پردازد. در صورت ابتلا به این بیماری‌ها، برای اخذ نوبت دکتر زنان می‌توانید از نوبت دهی دکتر زنان و زایمان در سایت دکتردکتر استفاده کنید. مهم‌ترین زایمان واژینال با کمک به شرح زیر هستند.
زایمان با فورسپس یا انبر (Forceps): پزشک در مواقعی که سر نوزاد به راحتی از کانال زایمان خارج نمی‌شود مجبور است که از انبر استفاده کنند.
زایمان با مکش: این نوع زایمان، مشابه زایمان با انبر است. پزشک از طریق یک مکش سر کودک را درون محفظه پلاستیکی قرار داده و کودک از درون کانال زایمان خارج می‌شود.
اپیزیوتومی: در زایمان اپیزیوتومی، بافت بین دهانه واژن و مقعد برش داده می‌شود. با توجه به پارگی‌هایی که در واژن هنگام این زایمان رخ می‌دهد، پزشک تنها در صورتی که ضرورتی برای زایمان سریع وجود داشته باشد از این نوع زایمان استفاده می‌کند.
آمنیوتومی: در این روش، پزشک با پاره کردن کیسه آب جربان یک مایع گرم را در درون بدن ایجاد می‌کند. نوزاد در این شرایط راحت‌تر به دنیا می‌آید.
زایمان القا شده: پزشک قبل از شروع زایمان، انقباضات رحمی را پیش از موعد القا می‌کند تا سلامت مادر و نوزاد تضمین شود.
زایمان در آب
زایمان در آب یکی از انواع زایمان طبیعی است. زایمان در آب روشی بسیار جدیدی به شمار می‌آید که چند سالی است که در کشورهای اروپایی انجام می‌گیرد. پیش از آن این روش فقط در مرحله تحقیقاتی بود. در کشور ما نیز در سال‌های اخیر توجه ویژه‌ای به این روش شده است و خانم‌های جوان تمایل زیادی برای انجام آن از خود نشان داده‌اند. در این بخش به نحوه انجام این نوع زایمان می‌پردازیم و معایب و مزایای آن را ذکر خواهیم کرد.[v1]
نحوه انجام زایمان طبیعی در آب: در این روش به محض آنکه مادر، درد زایمان پیدا می‌کند وارد یک وان آب (به عمق ۴۵ سانتی‌متر) می‌شود. در این صورت مادر درد را کمتر از قبل حس می‌کند. سپس به تدریج اقدام به زور زدن می‌کند و به جنین برای خروج فشار وارد می‌کند.
مزایای زایمان طبیعی در آب: این روش تا حد زیادی درد حین زایمان را کاهش می‌دهد. البته زایمان طبیعی در آب درد را کاملا از بین نمی‌برد ولی حالت بی‌دردی نسبی را در فرد ایجاد می‌کند. علاوه بر آن برای کاهش درد ماده دارویی خاص یا مواد بیهوشی وارد بدن مادر نشده‌اند و این یک مزیت بسیار مهم و ارزشمند این روش است.
آیا زایمان در آب عوارض خاصی دارد؟
برای زایمان در آب نیاز است که از وسایل تخصصی و پیشرفته استفاده کرد. از این رو برای انتخاب مرکز درمانی و پزشک باید دقت زیادی داشت. زیرا در صورت عدم تخصص کافی، سلامت جنین به خطر می‌افتد. این روش در سراسر دنیا به عنوان یکی از انواع زایمان با استقبال زیادی روبه‌رو شده است؛ اما در کشور ما به دلیل کمبود تجهیزات، زایمان متداولی نیست.
به طور کلی عوارض احتمالی هم برای زایمان طبیعی در آب وجود دارد که مهم‌ترین آن‌ها عبارتند از:
- احتمال ایجاد مشکل در تنظیم دمای بدن نوزاد
- امکان اختلال در تنفس‌های نوزاد
- احتمال خفگی نوزاد
- احتمال تشنج نوزاد
همچنین ممکن است که احتمال آسیب به بند ناف رخ دهد.
زایمان سزارین
سزارین یکی دیگر از انواع زایمان است. حدود 10 درصد زایمان‌های جهان به این دسته تعلق دارد. گاهی از مواقع پزشک به دلیل بررسی شرایط مادر و نوزاد به جای زایمان طبیعی از سزارین استفاده می‌کند.
دلایل مهمی برای جایگزینی زایمان طبیعی به سزارین وجود دارند که برخی از آن‌ها به شرح زیر هستند:
- نوزاد بزرگتر از کانال زایمانی باشد و احتمال عدم خروج به موقع وجود داشته باشد.
- سر نوزاد در پایین رحم قرار نداشته باشد و دست و پای نوزاد به سمت پایین باشند.
- مادر در زایمان قبلی سزارین شده باشد.
- نوزاد، چند قلو تشخیص داده شود.
- نوزاد تحت فشار قرار گرفته باشد و زمان برای زایمان طبیعی وجود نداشته باشد.
- نوزاد به اندازه کافی رشد نکرده باشد.
- مادر بیماری‌های مراقبتی مانند: هرپس تناسلی فعال ( تبخال تناسلی ) ، HIV و زگیل تناسلی داشته باشد.
- در درمان نازایی اگر از ivf استفاده سود بهتر است سزارین صورت گیرد .
همچنین اگر پزشک تشخیص دهد که ضربان قلب کودک با مشکل روبه‌رو شده است به جای انجام زایمان طبیعی، سزارین را پیشنهاد می‌دهد.
زایمان طبیعی را انتخاب کنیم یا سزارین؟
خانم‌های باردار همیشه این سوال را دارند که کدام یک از انواع زایمان را انتخاب کنند؟ هرکدام از انواع زایمان طبیعی و سزارین مزیت‌ها و معایبی دارند که باید قبل از به دنیا آمدن نوزاد، آن‌ها را بررسی کرد.
اما برای اینکه بتوان بین سزارین و زایمان طبیعی انتخابی داشت، باید شرایط بدن مادر و جنین را در نظر گرفت. البته در برخی از شرایط هر دو زایمان برای مادر امکان‌پذیر است، اما باید با پزشک متخصص زنان و زایمان مشورت کرد.
مقایسه مزایای زایمان سزارین و طبیعی
برای اینکه بتوان بین انواع زایمان طبیعی و سزارین یکی را انتخاب کرد بهتر است که مزایا هر یک را دانست.
مزایای انواع زایمان طبیعی عبارتند از:
- هزینه کمتر در حین زایمان
- درد کمتر پس از وضع حمل
- دوره نقاهت کمتر بهبودی سریع‌تر پس از وضع حمل
- کاهش ابتلا به عفونت
- هوشیاری کامل مادر هنگام تولد نوزاد
- کاهش خطر مشکلات تنفسی
- مدت کوتاه‌تر بستری در بیمارستان
- ایمن برای کودک و مادر
مزایای انواع زایمان سزارین عبارتند از:
- کاهش استرس مادر
- امکان برنامه ریزی برای زایمان به علت تاریخ مشخص
- کاهش خطر اختلال در اکسیژن‌رسانی به نوزاد
- امکان برقراری رابطه جنسی سریع‌تر پس از زایمان
- حفظ جان مادر در بعضی شرایط وخیم
- ایمنی در بارداری‌های پرخطر
- پیشگیری از آسیب نوزاد هنگام تولد
- کاهش خطر اختلالات کف لگن
هر یک از روش‌های زایمان، مزیت‌های مختلفی دارند اما برای انتخاب بهترین انواع زایمان، باید با پزشک مشورت کرد.
مراجعه به پزشک زنان با دکتردکتر
برای اینکه بتوان از بهترین متخصص‌های زنان و زایمان کشور نوبت مشاوره و ملاقات حضوری دریافت کرد، می‌توانید از سامانه دکتردکتر استفاده کنید. دکتردکتر یکی از سامانه‌های نوبت دهی پزشکان است که در کوتاه‌ترین زمان و به صورت آنلاین لیستی از پزشکان متخصص را در اختیار کاربر قرار می‌دهد.
کافی است که به صفحه اصلی سایت دکتردکتر drdr.ir مراجعه کرده تا از بهترین متخصص زنان و زایمان نوبت دریافت کنید. با مراجعه به پزشک زنان و بررسی وضعیت شما می توان یکی از انواع زایمان طبیعی و سزراین را برای به دنیا آوردن نوزاد انتخاب کرد.
