رشته پزشکی زنان چیست؟

پزشکی زنان از جمله رشته‌‌های تخصصی بالینی است که در جهت پیشگیری به ویژه غربالگری، تشخیص و درمان بیماری‌های زنان فعالیت می‌کند و به پزشکانی که در این رشته تحصیل کرده‌ اند، متخصص زنان و زایمان گفته می‌شود.

رشته پزشکی زنان و زایمان بر بیماری‌های دستگاه تولید مثل زنان، بیماری‌های پستان مرتبط با این رشته و مراقبت مادر و جنین در حین بارداری و زایمان تمرکز دارد.

در ایران برای نخستین بار در سال ۱۲۹۷ رشته مامایی در برنامه مدرسه طب قرار گرفت. در سال ۱۳۰۰، مریضخانه نسوان توسط دکتر امیر اعلم افتتاح شد و با استخدام پزشکان خارجی که در مامایی و بیماری های زنان تخصص داشتند، به کار خود ادامه داد. پیش از این در درمانکده با تفاوت مامایی و متخصص زنان و زایمان آشنا شدید.

در شهریور ۱۳۲۳، نخستین بیمارستان زنان به نام بیمارستان وزیری توسط دکتر جهانشاه صالح پایه گذاری شد. از سال ۱۳۳۰، جراحی‌های زنان در بخش زنان و زایمان بیمارستان گوهرشاد انجام شد و پس از آن در بیمارستان‌های شهرهای تبریز، شیراز، اهواز و مشهد، بخش‌های زنان و زایمان تاسیس شدند. در نهایت در سال ۱۳۴۲ گروه آموزشی بیماری‌های زنان و زایمان تشکیل شد.

گرایش های مرتبط با شغل پزشک متخصص زنان و زایمان عبارتند از:

• رشته مامایی که خود شامل مشاوره و تنظیم خانواده، مشاوره قبل از بارداری، مراقبت های دوران بارداری و پس از آن، حاملگی های طبیعی، حاملگی های پر خطر، زایمان طبیعی و غیر طبیعی ( سزارین )، عوارض طبی و جراحی حاملگی و حاملگی های پرخطر می شود.

• زنان و کلیه اخلالات طبی و جراحی مربوط به آن که شامل تشخیص و درمان ناهنجاری های شایع دستگاه تناسلی زنان، انجام لاپاراسکوپی و هیستروسکوپی، تشخیص و اداره اختلالات عمکردی کف لگن، تشخیص و درمان های غیر جراحی بیماری های پستان، تشخیص و درمان توده های لگنی و درد لگن زنان مرتبط با این رشته، تشخیص، درمان و مشاوره اندوکرینولوژی تولید مثل که شامل دوران بلوغ، نازائی و یائسگی می شود.

• مراقبت های اولیه و پیش گیری کننده که شامل گرفتن یک شرح حال جامع از بیماره در زمینه طبی، تغذیه ای، جنسی، خانوادگی، ژنتیکی و رفتارهای اجتماعی، معاینه فیزیکی کامل، آموزش و راهنمایی کردن بیمار، غربال گری متناسب با گروه های سنی، آشنایی با طب رفتاری و مشکلات روانی- اجتماعی می شود؛ بالینی که شامل مراقبت های سرپایی، مراقبت های بستری و مامایی می شود، اشاره کرد.

روی هم رفته این شغل شامل درمان های غیرجراحی و درمان های جراحی می شود که به سه دوره پیش از بلوغ، دوره بارداری و دوره پس از یائسگی تقسیم بندی می شود.

متخصص زنان چه کاری می کند ؟

در گذشته دانش کافی برای تشخیص بیماری‌های زنان وجود نداشت؛ اما در حال حاضر، با رشد این شاخه از علم پزشکی، پزشکان متخصص زنان زایمان و نازایی با افزایش آگاهی مردم و به خصوص زنان، در شناخت و درمان به موقع بیماری‌ها و عواملی که بر سلامت آن ها تاثیرگذار است، کمک می‌کنند. همچنین به مراقبت، درمان طبی و جراحی مناسب در حین بارداری، زایمان طبیعی و عارضه دار یا در موارد مورد نیاز می‌پردازند.

پزشکی زنان در زمینه مسائل مربوط به زنان مانند ناباروری، حفظ سلامتی در دوران باردار، بارداری و زایمان، اختلالات دستگاه ادراری مثل بی‌اختیاری، سرطان دستگاه تناسلی، سرطان سینه، تومورهای مربوط به بارداری، سلامت پیشگیرانه، جراحی زنان، جراحی زیبایی زنان، سقط جنین، حاملگی خارج از رحم، تشخیص به موقع بیماری‌های جنسی، عفونت‌های مقاربتی، ناهنجاری‌های مادرزادی، بی اختیاری ادرار و مدفوع، پارگی رحم، فیبروئید رحم، کیست‌های دستگاه تناسلی می‌پردازد.